این روزها در جنوبگان ماه پایانی تابستان است و پنگوئن‌ها جوجه‌های خود را در حالی بزرگ می‌کنند که دمای هوا به 20- درجه‌ی سانتی‌گراد و سرعت باد به 75 کیلومتر بر ساعت میرسد. در چنین شرایط محیطی دشواری که جوجه‌پنگوئن‌ها در برابر آن آسیب‌پذیرند، پنگوئن‌های بالغ تنها یک راه برای حفاظت از جوجه‌ها دارند: آن‌ها جوجه‌ها را یک جا جمع می‌کنند و با پیکر خودشان گِرد جوجه‌ها دیوار می‌کشند و دور جوجه‌ها می‌گردند تا هم جلوی نفوذ باد سوزناک به درون این «مهد کودک پنگوئن‌ها» را بگیرند و هم جوجه‌ها را از خطر شکارچیان احتمالی دور نگه دارند.
این عکس را «فردریک الیور» (Frederick Oliver)، طبیعت‌گرد 38ساله‌ی استرالیایی گرفته است.
برای دیدنِ عکس در اندازه‌ای بزرگ‌تر (1600x1200 پیکسل و حجم 674 کیلوبایت)،
این‌جا را کلیک کنید.
برای دیدنِ عکسی دیگر از همین چشم‌انداز در اندازه‌ی بزرگ (1600x1200 پیکسل و حجم 800 کیلوبایت)، این‌جا را کلیک کنید.
اکنون که با دیدن این عکس در حال‌وهوای جنوبگان و زیستگاه پنگوئن‌ها قرار گرفته‌ایم، بد نیست یافته‌ای تازه درباره‌ی حس چشایی این جانورانِ دوست‌داشتنی را هم با هم بخوانیم:
دستاوردهای یک پژوهش تازه بر روی پنگوئن‌ها نشان داده که این جانوران با پشت سر گذاشتن بازه‌های تکاملی، سه مزه از پنج مزه‌ی بنیادین حس‌کردنی و چشیدنی برای مهره‌دارانِ پایه را از دست می‌دهند و تنها طعم‌های شور و ترش را درمی‌یابند.
پژوهشگران دانشگاه میشیگان بر این باورند که تغییرات آب‌وهوایی طی 20 میلیون سال باعث شده این جانوران نتوانند مزه‌های شیرین، تلخ و خوشمزه (همچون مزه‌ی گوشت) را دریابند و حس کنند.
به گفته‌ی پژوهشگران، پس از آن که دمای بسیار پایین هوا در قطب با دریافتن مزه‌ها و حس چشایی پنگوئن‌ها تداخل یافت، ژن‌های مرتبط با این حس در پنگوئن‌ها از میان رفتند.
از آن رو که خوراک پنگوئن‌ها ماهی است، نبود حس دریافتِ مزه‌ی خوش در پنگوئن‌ها بسیار گیج‌کننده بوده و دانشمندان را سردرگم کرده است.
مهره‌داران معمولاً توانایی دریافتن پنج مره‌ی پایه‌ی شیرین، شور، ترش، تلخ و خوشمزه را دارند. در 15 سال گذشته، پیشرفت‌هایی که در درک مبنای مولکولی مزه‌ها رخ داده، راه را برای برداشتِ قابلیت‌های چشایی از راه داده‌های ژنتیکی به‌دست‌آمده از بررسی ژن‌های گیرنده‌ی مزه هموار کرده است.
پرندگان در مقایسه با پستان‌داران حس چشایی ضعیف‌تری دارند. زیرا غده‌های چشایی کم‌تری روی زبان آن‌ها هست و همچنین، برای جویدنِ خوراک دندان ندارند.
بررسی‌های ژنتیکی پیشین نشان داد که ژن گیرنده‌ی مزه‌ی شیرین در ژنوم همه‌ی پرندگانِ مطالعه‌شده تا به امروز، غایب بوده است. این پژوهش به درخواست بنیاد ژنومی BGI در چین انجام گرفته است. در آن‌جا دانشمندان به تعیین توالی ژنوم پنگوئن‌های آدلی و امپراتور پرداخته و نتوانسته بودند برخی ژن‌های چشایی را شناسایی کنند. آن‌ها از دانشمندان آمریکایی خواستند تا در تعیین این که آیا نبود ژن‌های غایب پیامد توالی غلط بوده یا این که نتیجه‌ی روند تکامل از بوده، به آن‌ها کمک کنند.
پژوهشگران دانشگاه میشیگان به بررسی دقیق‌تر داده‌های پنگوئن‌های آدلی و امپراتور و همچنین هشت پرنده‌ی دیگر از گونه‌های نزدیک پرداختند. آن‌ها همچنین ژنوم 14 گونه پرنده‌ی غیر پنگوئن دیگر را نیز بررسی کردند؛ و دریافتند که هر پنج گونه‌ی پنگوئن فاقد ژن‌های کاربردی برای گیرنده‌های مزه‌های شیرین، تلخ و خوشمزه هستند. در پنگوئن‌های آدلی و امپراتور ژن‌های گیرنده‌ی طعم‌های تلخ و خوشمزه به ژن‌نما تبدیل شده‌اند که توانایی رمزگشایی پروتئین را ندارند. ژن‌نماها اغلب در پی تجمع جهش‌های متعدد شکل می‌گیرند. این در حالی‌ست که همه‌ی پرندگان غیر پنگوئن بررسی‌شده، همچون مرغ ماهی‌خوار، فنچ، مرغ مگس‌خوار، طوطی، شاهین، مرغ و مرغابی وحشی، ژنِ مرتبط با غدد چشایی خوشمزه و تلخ را دارند، اما گیرنده‌ی طعم شیرین در آن‌ها وجود ندارد.
در نتیجه‌ی این بررسی‌ها، دانشمندان دریافتند که پنگوئن‌ها توان دریافتن و حس کردنِ هر سه مزه را از دست داده‌اند. این جانوران نزدیک به 60میلیون سال پیش از مرغ‌های دریایی جدا شدند و گروه‌های اصلی پنگوئن‌ها نیز مزدیک به 23 میلیون سال پیش از یکدیگر جدا شدند. نبود حس چشایی احتمالاً طی یک دوره‌ی 37میلیون ساله رخ داده که دربردارنده‌ی دوره‌های سرد شدنِ چشم‌گیر هوا در قطب جنوب بوده است.
گفتنی‌ست، حس چشایی مهره‌داران با گیرنده‌های چشایی موجود در غده‌های چشایی روی زبان و بخش‌های دیگر دهان کار می‌کند. زبان انسان چندهزار غده‌ی چشایی دارد.
دستاوردهای این پژوهش در مجله‌ی «Current Biology» انتشار یافته است.
برگرفته از :
khabaronline.ir و
science/nature
ویرایش و آماده‌سازی : امیریاشار فیلا
این هم لینک‌های پنج بخش پیشین «یک عکس ، یک عکاس» برای دوستانی که این پنج بخش را ندیده‌اند:
«یک عکس ، یک عکاس ـ 1»
«یک عکس ، یک عکاس ـ 2»
«یک عکس ، یک عکاس ـ 3»
«یک عکس ، یک عکاس ـ 4»
«یک عکس ، یک عکاس ـ 5»
