■ سرقت از موزه‌ی تبریز بخش عمومی

خبر سرقت پنج شیء تاریخی به‌جامانده از دوره‌ی ساسانی، آن هم از یکی از موزه‌های مهم کشورمان، شگفتی بسیاری برانگیخت؛ آن‌ هم موزه‌ای با قدمت بیش از پنجاه سال که اشیای باارزش پرشماری را از دوران پیش از تاریخ و دوره‌ی پیش از اسلام درخود جای داده است.
 

 

سه‌شنبه‌ی هفته‌ی گذشته (هفدهم اردیبهشت) مدیرکل میراث فرهنگی استان آذربایجان شرقی در گفت‌وگو با رسانه‌ها گفت: پنج شیء تاریخی به‌جامانده از دوره‌ی ساسانی: دو بشقاب، یک تنگ و دو کشکول از جنس نقره، شب آدینه‌ از موزه‌ی تبریز به سرقت رفته است.
 
تراب محمدی افزود: با این که در ساختمان «موزه‌ی آذربایجان» دوربین‌های مداربسته کار گذاشته شده، به هنگام سرقت، اپراتور ساختمان خواب بوده و سارق یا سارقان به‌آسانی به درون ساختمانِ موزه آمده‌اند. همچنین، دو نگهبانِ موزه هم متوجه ورود دزدان نشده بودند.
 
وی با بیان این که سارقان از جایی وارد شده‌اند که نگهبانان تصور آن را هم نمی‌کردند و از غفلت اپراتور برای ورود استفاده کرده‌اند، گفت: دوربین‌های مداربسته، چگونگی دزدی را ضبط کرده‌اند و فیلم آن را در اختیار نیروی انتظامی قرار داده شده و چشم‌انتظار پاسخ آن‌ها هستیم.
 

 

درحالی که محمدی عنوان می‌کند که امکاناتِ حفاظتی همچون دوربین مداربسته و نگهبان در موزه‌ی تبریز وجود داشته است، اما سرهنگ صابر عباس‌زاده، رییس پلیس آگاهی فرماندهی انتظامی آذربایجان شرقی گفته است که در ساختمان «موزه‌ی آذربایجان» موارد امنیتی به‌درستی رعایت نشده و دوربین‌های کارگذاشته‌شده در محل، کیفیت مناسبی ندارند.
 
نکته‌ی جالب خبر این است که سرهنگ عباس‌زاده، پس از این رخداد ناگوار اعلام کرده است که به هنگام ورود سارق یا سارقان به درون ساختمان موزه، دوربین یکی از مغازه‌های کنار موزه، تصاویر را ضبط کرده است که این تصاویر در دست بررسی هستند.
 
این گفته ها نشان می‌دهد که نیروی انتظامی برای شناسایی سارقان ناچار شده است به دلیل نبود تصاویر ضبط‌شده از سوی دوربین‌های امنیتی خود موزه، دست‌به‌دامن تصاویر ضبط‌شده‌ی دوربین یکی از مغازه‌های هم‌جوار شود.
 
موزه‌ی تبریز، یکی از مهم ترین موزه های ایران است و دومین موزه‌ی مهم تاریخی ایران (پس از موزه‌ی ملی تهران) به شمار می‌رود. شاید بتوان پذیرفت که قاچاق و تاراج اشیای تاریخی از کشور رخدادهایی باشند که به دلیل
گستردگی هر روز در جای‌جای کشورمان رخ می‌دهند و امکان مقابله و جلوگیریِ کامل از آن‌ها وجود ندارد؛ اما چنین رخدادی در یکی از مهم‌ترین موزه‌های تاریخی کشورمان بسیار شگفت‌آور و پرسش‌برانگیز است؛ آن هم موزه‌ای که علی‌القاعده می‌باید از همه‌ی امکانات برای برقراری امنیت و حفظ و نگه‌داریِ اشیا برخوردار باشد.
 

 

این رویداد نشان می‌دهد که ما هنوز در ابتدایی‌ترین مسائل موزه‌داری دچار مشکل هستیم و شاید برخی کشورها حق داشته باشند که با این وضعیت کم‌تر تمایل به انعقاد تفاهم‌نامه برای رد و بدل شدنِ آثار تاریخی و موزه‌ای با ما داشته باشند.
 
آنچه مسلم است، این است که در جهان امروز بر پایه‌ی استانداردهایی تعریف‌شده، کوشش می‌شود برای حفاظت از موزه‌ها روش‌های کالبدی (کشیدن دیوار و حفاظ)، نیروی انسانی (گماردنِ نگهبان‌های آموزش‌دیده) و سامانه‌های حفاظت الکترونیک (دوربین‌های مداربسته، آژیر خطر و...) به صورت مکمل به کار گرفته شوند؛ و حتا داشتن سامانه‌ی حفاظت الکترونیک هم باعث نمی‌شود که نیروی انسانی برای نگهبانی و حراست از
اشیای موزه وظیفه‌ی خود را نادیده بگیرند یا سهل‌انگاری کنند.
بنابراین، سرقت از موزه‌ی تبریز و توضیح‌هایی که دست‌اندرکاران درباره‌ی آن می‌دهند، نشانگر آن است که در حفاظت از این موزه حتا اگر فاقد سامانه‌ی حفاظت الکترونیک باشد ـ که آن هم پذیرفتنی نیست ـ نگهبانی از این موزه به‌خوبی انجام نگرفته است، و هر گونه بهانه‌ای همچون نداشتن بودجه برای فراهم آوردن امکاناتِ حفاظتی در حالی که هر سال بودجه‌های کلانی صرف برگزاری همایش‌ها و جشنواره‌های
تکراری در حوزه‌های گوناگونِ فرهنگ و هنر می‌شود، به‌هیچ‌روی پذیرفتنی و قابل‌قبول نیست و مدیریت موزه و میراث استان باید پاسخ‌گوی این اهمالِ آشکار باشند.
 
امیدواریم دست‌کم نیروی انتظامی بتواند این اشیای ارزشمند را پیش از بیرون بردنشان از مرزهای کشور بیابد و به موزه بازگرداند و اقدامات لازم برای فرستادنِ تصاویر اشیای به‌سرقت‌رفته به پلیس فرامرزی (اینترپل lang=FA>) نیز انجام پذیرد.

width=457 height=356>

 

 

آماده‌سازی و تنظیم خبر : سیما رادمنش

از گروه فرهنگ و هنر «جام‌جم آنلاین»

www.jamejamonline.ir

ویرایش : امیریاشار فیلا lang=FA>