■ ترانه‌ی «بهار دلکش» با آوای گرم و شیرین رشید بهبودف بخش عمومی

رشید بهبودف را بیش‌تر ایرانیانِ بالای 30ساله می‌شناسند؛ او یکی از خوانندگانِ جمهوری آذربایجان بود که به خاطر اجرای بسیار زیبا و استادانه‌ی ترانه‌های بومی و اُپراهای مشهور، آوازه‌ای جهانی به دست آورد.

رشید بهبودوف در سال 1915 میلادی در شهر تفلیس (گرجستان) چشم به جهان گشود. عمده‌ی آوازه و شهرتِ او به خاطر ایفای نقش «عسگر» در نمایش موزیکالِ «آرشین‌مال‌آلان» است.
توانمندیِ کم‌یاب رشید و استعداد نادرش، یک‌شبه آشکار نشد؛ هرچند بی‌درنگ پس از یافته شدن، شهرتِ او همچون آتشی سرکش، فراگیر و شعله‌ور شد. رشید به‌گونه‌ای خستگی‌ناپذیر به سفر می‌رفت و در زمانی که شهروندانِ اتحاد جمهوری‌های شوروی در جوی خفقان‌آور و زهرآگین موسوم به «پرده‌ی آهنین» روزگار می‌گذراندند، او در سراسر جهان کنسرت‌هایی را یکی پس از دیگری اجرا می‌کرد.
وی به کشورهای پرشماری همچون ایران، بریتانیا، چین، فنلاند، بلغارستان، یوگسلاوی، هند، بلژیک، اتیوپی، عراق، شیلی، آرژانتین و ترکیه سفر کرد، و در هر کشور معمولاً یک ترانه هم به زبانِ همان کشور اجرا می‌کرد؛ که البته به خاطر نزدیکی‌های فرهنگی و هم‌ریشه بودن، شمار ترانه‌هایی که به زبان فارسی اجرا کرده است، بیش‌تر است و اکنون 14 یا 15 ترانه از آن اجراها به یادگار مانده است.
در ایران، او با نوازنده‌ی پیانو، چنگیز صادق‌اُف و نوازنده‌ی تار، احسان داداش‌اُف، برنامه اجرا کرد. این دو هنرمند در ایران بسیار محبوب بودند و زنجیره‌برنامه‌ها و کنسرت‌های دوهفته‌ایِ آن‌ها در ایران، به خاطر استقبال مردم دو ماه طول کشید.
رشید بهبودوف با آواز تِنور و تغزلی در سال‌های 1944 ـ 1938 در ارکستر فیلارمونیک ایروان (ارمنستان) در جایگاه تک‌خوان در اپراتئاتر دولتی ارمنستان هنرنمایی کرد. در آن زمان، هنوز تحریک‌ها و دسیسه‌چینی‌های کشورهای بیگانه‌ای همچون ترکیه و روسیه، میانه‌ی دو قوم آذری و ارمنی را شکرآب نکرده بود و نزدیکی‌ها و اشتراکاتِ هنریِ برخاسته از غنای فرهنگی ایران‌زمین، زمینه‌ساز همکاری‌های درخشان و بالندگی هنرهای فاخر در هر دو سرزمین بود.

رشید در سال‌های 1956 ـ 1946 در ارکستر فیلارمونیک دولتی آذربایجان و در سال‌های 1960 ـ 1953 در اپرا باله‌ی دولتی، کار و هنرنمایی می‌کرد. او در سال 1966 «ارکستر آذربایجان» را پایه‌گذاری کرد و در اجرای ترانه‌ها و موسیقی بومی آذربایجان و در اجرای نقش‌های متنوع در هنر تئاتر با آوازخوانی به ایفای نقش پرداخت.
عنوان «هنرمند مردمی اتحاد جماهیر شوروی» بزرگ‌ترین افتخاری بود که می‌توانست به یک هنرمند در شوروی داده شود. اما دولت شوروی مدت‌ها طفره رفت و این جایزه را از وی دریغ داشت. آن‌ها پذیرفتند که رشید خواننده‌ی بزرگی‌ست، اما گفتند که وی تنها خواننده‌ی پاپ است، نه اُپرا.
اما رشید تنها خواننده‌ی پاپ نبود و نقش‌های بسیار پیچیده‌ای را در اپرا اجرا می‌کرد؛ همان‌گونه که در نقش «بالاش» در اپرای سویل نشان داد و سرانجام به خاطر این کار جایزه‌ی «یادشه» را گرفت، که برای هنرمندانِ آذربایجانی رویدادی نامعمول بود؛ چون این لقب عموماً نصیب هنرمندانِ روسی می‌شد و هنرمندانِ دیگر جمهوری‌های اتحاد شوروی چون به‌گونه‌ای نانوشته شهروند درجه‌ی دو به شمار می‌رفتند، از آن محروم و بی‌نصیب بودند.
بسیاری معتقد بودند که رشید ترانه‌های روسی را به‌مراتب به‌تر از خوانندگانِ روس اجرا می‌کرد؛ هرچند که از هر فرصتی بهره می‌جست تا دلزدگیِ خود و هم‌میهنانش را از اجباری بودنِ یادگیری و تکلم به زبان روسی نشان دهد؛ و اشتیاق شهروندانِ جمهوری آذربایجان به بازگشت به اصل و ریشه‌های خودشان را از راه اجرای ترانه‌هایی به زبان فارسی ابراز می‌کرد.
او نهم ژوئن سال 1988 در هفتادوسه‌سالگی در مسکو درگذشت.

در فایل پیوستِ این روزنوشت، به عنوانِ پیشکشی نوروزی و بهارانه به اعضای ارجمند iiiwe، آوای گرم و شیرین رشید را می‌شنوید که ترانه‌ی «بهار دلکش» را به زبان فارسی می‌خواند.
همین اجرا، در نشانی زیر نیز به‌صورت آنلاین در دسترس و قابل‌مشاهده است :

http://www.aparat.com/v/5qNPV

فرارسیدنِ بهـار دلکش بر همه‌ی اقوام ایران‌زمین مبارک و فرخنده باد.