بر همگان روشن است که بیشتر نقشهها از دقت چندان بالایی برخوردار نیستند. در دید مبتدیان، آفریقا اندکی از آنچه به نظر میرسد، بزرگتر است و گرینلند آنقدرها هم بزرگ نیست. اما یک طراح ژاپنی نقشهای ترسیم کرده است که از دقت بسیار بالایی برخوردار است، نسبتهای واقعی جهان تقریباً بهطور کامل در آن رعایت شده و شاید یکی از بهترین ارزیابیهای اندازهی کشورها باشد.
این طراحی که «اتاگراف» نام دارد، بزرگترین جایزهی طراحی ژاپن، موسوم به «جایزهی طراحی برتر» را از آن خود کرده است. این نقشه که آن را «هاجیم ناروکاوا»، هنرمند و معمار ژاپنی طراحی کرده، در نگاه نخست بسیار رازآمیز به نظر میرسد، درحالیکه یک تغییر جهت میان آسیا و آمریکای شمالی رخ داده است؛ اما در واقع یکی از متناسبترین نقشههایی است که تاکنون ترسیم شده است، زیرا تهیهی نقشهی مسطح از زمینِ کرویشکل فوقالعاده دشوار است.
نقشهای که بر روی دیوار کلاس درس یا در اطلسها دیدهاید، نقشهی مرکاتور نام دارد و «جراردوس مرکاتور»، جغرافیدان فلاندرزی آن را نخستین بار در سال ۱۵۶۹ تهیه کرد. کمابیش فن مرکاتور بر روی کاغذ دوبعدی با اندازهی تمام کشورهای جهان متناسب و بسیار مناسب دریانوردی است؛ اما در این راه دقت فدا شده است؛ نقشهی مرکاتور کشورهایی را که به قطب نزدیک هستند، بزرگتر از نسبت واقعیشان ترسیم کرده است. برای مثال، گرینلند در اغلب نقشهها تقریباً هماندازهی آفریقاست. این درحالیست که تودهی قارهی آفریقا ۱۴ برابر گرینلند است.
اما هدف طرح جدید، رفع این ایراد با تقسیم رویهی سیارهی زمین به ۹۶ منطقهی برابر و سپس تبدیل ابعاد آنها از کره به یک چهاروجهی پیش از تهیهی نقشهی نهایی بوده است. «ناروکاوا» طی چند مرحله از یک کره به یک نقشهی مسطح رسیده است و موفق شده نسبتهای درستِ خشکی و آب را برقرار کند. در توصیفِ نقشهی برندهی جایزهی طراحی برتر آمده است: «این روش نقشهکشی بدوی میتواند یک سطح کروی را به یک سطح مستطیلی، مانند نقشهی جهان تبدیل کند و درعینحال نسبت مناطق در آن بهخوبی رعایت شود.»
«طرح اتاگراف بهدرستی همهی اقیانوسها و قارهها ازجمله قارهی مغفولِ جنوبگان را نشان میدهد و بهخوبی در قابی مستطیلشکل که در آن هیچ بریدگیای وجود ندارد، جای گرفته است. قطعههای این نقشه را میتوان بدون درزهای مشخص کنار هم قرار داد. از این رو، نقشهی جهانی اتاگراف، چشماندازی دقیق و پیشرفته از کرهی ماست.»
نقشهی تازه هم البته بیعیب نیست و این که بگوییم لزومی ندارد شمال در سمت بالا باشد، شاید برای دریانوردی چندان مطلوب نباشد؛ اما بسیار به آن نزدیک است. در وصف این نقشه آمده است: «برای اینکه این نقشه رسماً نقشهای مطابق واقع خوانده شود، باید یک مرحله پیش برود و شمار تقسیمبندیهای فرعی آن افزوده شود، تا دقت آن بالا برود.»
برای دیدن نقشهی بالا در اندازهای بزرگتر، روی آن کلیک کنید.
برگرفته از : پایگاه خبری، تحلیلی، علمی «علمنا» ویرایش : امیریاشار فیلا
|
|