■ «گِل هاکُنی» ، آیینی به رنگ و بوی بهار بخش عمومی

«گل‌ ها‌کنی» رسمی در استقبال از سال نو و بهار طبیعت است که با انجام آن خانه‌های کاه‌گلی اهالی شهر پلکانی و زیبای «مجن» (از توابع سمنان) رنگ و نمایی تازه می‌گیرد. زنان در واپسین روزهای اسفندماه دسته‌جمعی و با نشاط و شادی به بلندی‌های پیرامون شهر می‌روند و خاک سفید و سرخ می‌آورند و با همیاری و کمک یه یکدیگر، دیوارهای خانه‌های خود را در پیشواز از سال نو نمایی تازه می‌بخشند.
«مجن» یکی از شهرهای کوهستانی و زیبای بخش بسطام شهرستان شاهرود است. این شهر پلکانی‌شکل آب‌وهوایی دلپذیر و تابستان‌های معتدل دارد، و ساخت سرپناه در بافت قدیم آن به گونه‌ای است که حیاط هر خانه، بام خانه‌ی پایینی به شمار می‌رود. به‌کارگیریِ مصالح و ساخت‌مایه‌های سنتی همچون خشت، سنگ و کاه‌گل بر زیبایی بافتِ قدیمی و باارزش این شهر افزوده است.
این بازآرایی نمای درونی و بیرونی خانه‌ها، از کارهای زنان به شمار می‌رود؛ و زنان مجنی غالباً برای نمای دیوارهای درونی خانه خاک سفید (گِلو) به کار می‌برند و معمولاً یک متر پایین دیوار را گل سرخ می‌مالند. دیوارهای بیرونی نیز برخی دو رنگ (بالا سفید، پایین قرمز) و برخی نیز یکسره با گل قرمز رنگ و جلوه می‌گیرند. انجام این کار مستلزم تهیه گل گلو (سفید) و گل سرخ (سرخو) از بلندی‌های پیرامون شهر است.
مجنی‌ها در اصطلاح محلی، گِل مالیدن به دیوار خانه را «گِل هاکُنی» می‌گویند. همیاری زنان در انجام این کار، از آداب نیک و از آیین‌های دیرین شهر مجن است. دیرینگی و قدمت این آیین، به گفته‌ی کهن‌سالانِ شهر مجن، افزون بر 300 سال است. پیرزنان مجنی «گل هاکنی» مادربزرگان خود و انجام آن در دوره‌های پیش را به یاد دارند.
آیین بهاری «گل هاکنی» بهمن‌ماه 1391 در فهرست میراث معنوی کشور به ثبت رسید.

برگرفته از : khabaronline.ir
و http://isna.ir
آماده‌سازی و ویرایش : امیریاشار فیلا
چهارده عکس نخست از علیرضا اسلام‌پناه و دیگر عکس‌ها از خبرگزاری ایسنا هستند.